عید باستانی نوروز در میان اقوام کرد

نوروز (به کردی: نه‌ورۆز) یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران ایران باستان جایگاه ویژه ای در میان مردم کرد داشته و در طی گذشت قرن‌ها همچنان جشن نوروز در سرزمین کردستان با شور و شوق فراوان برگزار می گردد. در افسانه‌های کردی، نوروز به عنوان جشن رهایی مردم کرد از زیر دست ظالمان توصیف شده‌است و بدین خاطر برگزاری جشن نوروز به عنوان راه دیگری برای نشان دادن پشتیبانی از جنبش آزادی بخش کردها محسوب می‌شود.

در داستان های کردی آمده است که چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح کی مورس (به فارسی کیومرث) نامی از مردم کرد پیدا شد و از همان ابتدای کار اهریمن نامی با وی به دشمنی برخاست. او در کوهستان‌های رواندز با اهریمن به جنگ پرداخت و در آغاز پیکار به سپاهیانش فرمان داد که در صورت پیروزی بر دشمن و کشتن اهریمن بر ستیغ کوه‌ها و بالای تپه‌ها و گردنه‌ها، برج‌هایی از آتش برافروزند تا هم نشانی بر اعلام پیروزی باشد و هم فرمانی بر بازگشت سپاه از جبهه ها به نزد وی. سرانجام پیکار با اهریمن به پیروزی سپاه کی مورس پایان یافت و آتش ها بر بالای کوه‌ها زبانه کشید و با تابش شعله ها پیروزی حق بر باطل و شکست اهریمن به آگاهی عامه رسید. روز پیروزی بر دشمن ده روز پیش از موقع نوروز کنونی بود. کی مورس فرمان داد نه تنها آن روز بلکه ۹ شبانه روز پس از آن را همراه با برافروختن آتش و مراسم جشن و سرور بگذرانند. بدین ترتیب در مدت برگزاری این مراسم جه‌ژنی ۹ روژ از کوه ‌ها گرفته تا مراکز شهرها را فروغ تابناک آتش همراه با آهنگ پیروزی دربرگرفته و شب تیره را به روز روشن مبدل ساخته بود. از آن هنگام جه‌ژنی نه‌روژ شکوهی خاص یافت و هر سال همراه با مراسم ویژهٔ آتش بازی برگزار می‌شد.

چهار سال سال بعد از کی مورس ضحاک نامی با سپاه عظیم خود از اورشلیم به سوی کردستان روی آورد و این سرزمین را اشغال کرد. ضحاک دو مار داشت که آنها را می‌پرستید و به مردم نیز دستور داد که در مقام پرستش مارهای وی برآیند. پابپای این فرمان ظلم و ستم آغاز کرد و به اذیت و آزار رعایا پراخت. کردها مدتی تحمل کردند سرانجام کاوه آهنگر پیدا شد. و گروهی از ستمدیدگان را به دور خود جمع کرد. کاوه مدت‌ها در اندیشه بود تا موقع مناسبی برای قیام علیه ضحاک بیابد، تا آنکه شب جه‌ژنی ۹ روژ (جشن نه روز) را برای این کار مهم برگزید. در سپیده دم جه‌ژنی ۹ روژ، (برابر با بیست و یکم مارس) به همدستی یارانش به سوی مرکز ستمگری ضحاک یورش برد و آن را به زیر نفوذ خود درآورد. او پس از کشتن ضحاک با انبوه ستمدیدگان پیروز، به سوی اقامتگاه شاهزاده‌ای آریائی به نام [[فریدون[[ پسر آبتین حرکت کرد و او را به پادشاهی خواندند. در این روز مژده پیروزی کاوه بر ضحاک ستمگر بر همه جا پیچید و بدین ترتیب جلوه جاودانی و خاطرهٔ شکوهمند نوروز که زمینهٔ اصلی آن از دوره کیومرث بود، بر صفحه روزگار نقش بست.

در کردستان یک ماه پیش از عید به پیروی از سنت گذشتگان در خانه‌ها به کاشت دانه‌هایی مانند: گندم، نخود، عدس،کنجد در بشقاب ها و ظرف های گوناگون می پردازند. خصوصاً کاشتن کنجد بر روی بطری ها و ظرف های کوچک و بزرگ رواج دارد. انواع مختلف سبزه ها را که از یک ماه پیش از فرا رسیدن نوروز زینت خانه‌ها می‌گردد به زبان محلی سمنی گویند. پیشینهٔ سمنی یا سبزهٔ نوروزی از دانه های گوناگون سنتی است اصیل و دیرین که از ایران باستان برجای مانده‌است. خانه تکانی، نظافت و تمیز کردن منازل، از مقدمات این جشن باستانی به مانند دیگر نقاط ایران ست و این یادآور جشن های ده روزهٔ فرودگان در ایران باستان و عقیده به بازگشت فروهرهای درگذشتگان است که این عقیده در نقاطی از کردستان به ویژه قروه و روستاهای آن هنوز باقی است. اهالی این ناحیه معتقدند که در سر سال، ارواح درگذشتگان آنها، به کاشانه‌های خود باز می‌گردند و از کارهای نیک آنان شاد و خوشنود گشته و بهره‌مند می‌شوند.

آغاز پیدایش مراسم آخرین چهارشنبه سال در کردی کله‌چوارشمه و در فارسی چهارشنبه سوری گفته می‌شود، به طور قطع و یقین معلوم نیست. در کردستان در این روز برخی از زنان هنگام رفتن برای انجام مراسم در دشت و صحرا قیچی‌هایی را نیز با خود به همراه می‌‌برند و از موی سر بچه‌های خود چند تار قیچی کرده و دور می اندازند و معتقدند که بدین ترتیب دردها و ناراحتی های آنان را به دست نسیم باد و امواج رودخانه ها می‌سپارند.

عید نوروز

ز باغ‌ ای باغبان ما را همی بوی بهار آید

کلید باغ ما را ده که فردامان به کار آید
کلید باغ را فردا هزاران خواستار آید
تو لختی صبر کن چندان که قمری بر چنار آید
چو اندر باغ تو بلبل به دیدار بهار آید
تو را مه‌مان ناخوانده به روزی صد هزار آید
کنون گر گلبنی را پنج شش گل در شمار آید
چنان دانی که هر کس را همی زو بوی یار آید
بهار امسال پنداری همی خوش‌تر ز پار آید
وزین خوش‌تر شود فردا که خسرو از شکار آید
بدین شایستگی جشنی، بدین بایستگی روزی
ملک را در جهان هر روز جشنی باد و نوروزی

شرکت در مراسم کاشت 134 نهال به نام 134 شهید گرانقدر اشنویه

اعضای پسر مرکز اشنویه با شرکت در مراسمی که توسط ستاد برگزاری هفته منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان تشکیل شده بود ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان با اصول حفظ محیط زیست آشنا شده و در کاشت 134 نهال به نام 134 شهید گرانقدر اشنویه که با حضور امام جمعه، فرماندار، مسئولان اشنویه و همچنین قهرمان وزنه برداری معلولان جهان آقای سیامند رحمان همکاری کردند. در خلال این مراسم اعضای مرکز با آقای سیامند رحمان دیدار کردند.